Marloes de Groot werkte bij een van de grote, vooraanstaande accountantskantoren. Ze was wat ze daar noemen een high potential. Ze combineerde het werk met een masteropleiding, maakte lange dagen, haalde steevast hoge scores, en kreeg de bonussen die daarbij horen. Toen ze op haar werk vertelde dat ze zwanger was, veranderde de situatie snel.
“De reacties waren niet positief. Collega’s en managers stelden ongepaste vragen: wie de vader van mijn kind was, en hoe ik dat allemaal zou gaan doen straks met een baby erbij. Er werd eigenlijk direct van uitgegaan dat het allemaal niet zou lukken, alsof met mijn zwangerschap al mijn ambitie was verdwenen.” Ze probeert zich zo min mogelijk van de vragen en opmerkingen aan te trekken.
Als Marloes ziet dat haar beoordelingsgesprek in de periode van haar verlof valt, stelt ze voor dit gesprek eerder te voeren. “Al voordat ik op kantoor het nieuws van mijn zwangerschap had gedeeld, had ik bij mijn coach aangegeven dat ik graag versneld promotie wilde maken. Dat was binnen ons kantoor niet ongebruikelijk. Samen met mijn coach zocht ik uit waaraan ik moest voldoen om voor zo’n versnelde promotie in aanmerking te komen en stelde ik een uitgebreide notitie op waarin ik aantoonde dat ik aan die eisen voldeed.” Marloes is dus goed voorbereid als zij aanschuift voor het gesprek. Het loopt echter compleet anders. “Tot mijn grote verbazing zei de directeur tijdens het beoordelingsgesprek dat hij niets wist van een versnelde promotie en ook mijn notitie niet had ontvangen. De coach met wie ik alles had besproken en voorbereid kon niet bij het gesprek aanwezig zijn.” Als Marloes in het gesprek vraagt naar haar score, gelooft ze haar oren niet. “De directeur zei eenvoudigweg: je hebt een 1 gescoord, omdat je straks een half jaar weg bent. Het was mij meteen duidelijk dat dit niet kon en mocht. Ik scoorde altijd een 2 (de hoogste score) en had ook de laatste periode keihard gewerkt en goed gepresteerd. Ik had een zware zwangerschap, was veel misselijk. Juist omdat ik al vreesde dat dit weleens tegen me kon worden gebruikt, had ik dit op het werk goed verborgen gehouden. Ik miste geen enkele meeting; reed elke dag van Breda naar de klant in Den Haag met in de auto plastic zakjes voor als ik moet overgeven. Nu ik eraan terugdenk … ik heb tijdens mijn zwangerschap misschien nog wel harder gewerkt dan normaal om te voorkomen dat iemand zou zeggen, ‘zie je nou wel, ze kan het niet aan.’
Marloes neemt contact op met het College voor de Rechten van de Mens. Als zij vertelt wat er op het werk is gebeurd, bevestigen zij haar vermoeden: dit mag niet. “Na mijn verlof heb ik er werk van gemaakt,” vertelt Marloes. “Het was best een heftige periode. Ik sprak eerst met een vertrouwenspersoon. Die vond het allemaal heel vervelend voor me, maar er werd geen enkele actie ondernomen. Ik maakte bij de partners melding van discriminatie, maar er gebeurde niets. Ik checkte nogmaals bij mijn coach of de notitie over mijn versnelde promotie wel bij de directeur terecht was gekomen. Zij bevestigde dat hij de notitie had gekregen. Ze had vernomen dat ik de promotie niet kreeg, omdat de directeur bang was dat ik het als moeder met een baby niet zou aankunnen. Toen ik slaagde voor mijn master en niemand op kantoor mij feliciteerde of durfde toe te geven dat het me wel allemaal was gelukt, was voor mij de maat vol. In mijn ontslagbrief gaf ik aan dat ik mij gediscrimineerd voelde vanwege mijn vrouw-zijn.” Dat maakt bij de werkgever een felle reactie los. “Een van de partners belde mij op en dreigde dat ik niet moest rondbazuinen dat ik werd gediscrimineerd. ‘Het is een kleine wereld, we komen elkaar nog wel tegen,’ zei hij tegen me. Ik hield voet bij stuk en heb hem duidelijk laten weten dat geen actie ondernemen tegen discriminatie hetzelfde is als discrimineren. Ook in mijn exitgesprek kreeg ik een woedende partner tegenover me die letterlijk met de vuist op tafel sloeg. Ik zou alles hebben verzonnen en spoken zien. Kennelijk is het voor deze mannen nog steeds moeilijk te verkroppen als een vrouw haar mond opentrekt en hen de waarheid vertelt.”
Nadat ze haar ontslag heeft ingediend kijkt Marloes samen met het College voor de Rechten van de Mens welke mogelijkheden er zijn om verdere actie te ondernemen. “Je kunt er een zaak van maken, maar dan moet je je wel voorbereiden op een zware, lange procedure. We hebben nog een brief aan de CEO gestuurd, waarop direct een felle reactie van de juridische afdeling volgde. Zo’n kantoor is een grote macht met eindeloze middelen, daar kon ik niet tegenop. Ik stond er financieel alleen voor en was na het laatste gesprek oprecht bang voor represailles.” Marloes twijfelt er geen seconde aan dat haar zwangerschap de reden is dat het zo is gelopen. “Zodra je zegt dat je zwanger bent, krijg je het nadeel van de twijfel. Mannen hebben daar geen last van. Zo’n score tijdens een beoordeling lijkt misschien onbelangrijk, maar het bepaalt je promotie, je salarisverhoging en je bonussen. Een lagere score betekent eenvoudigweg dat je veel inkomen misloopt.”
Inmiddels werkt Marloes als zelfstandige. “Mensen kunnen me nu inhuren als consultant. Ik bepaal zelf het tarief. Als ze dat niet willen betalen … dan niet!”
