Over de loonkloof

De loonkloof

De loonkloof is het feit dat vrouwelijke werknemers gemiddeld minder verdienen dan mannelijke werknemers.

Per jaar verdienen vrouwen in Nederland 36 procent minder dan mannen. Het bruto uurloon ligt voor vrouwen gemiddeld 13 procent lager dan voor mannen. Voor gelijkwaardig werk verdienen vrouwen per uur 6 procent minder.

Een deel van de loonkloof is te verklaren, bijvoorbeeld doordat mannen in sectoren werken waar de salarissen hoger liggen en doordat zij vaker hoge posities besteden. Een deel van de loonkloof (het ‘gecorrigeerde’ loonverschil) is niet te verklaren 

 

De loonkloof heeft veel verschillende oorzaken:

  • Loondiscriminatie is een feit. Hoewel het bij wet verboden is, verdienen vrouwen in de praktijk voor gelijkwaardig werk vaak minder dan hun mannelijke collega’s. 
  • De lonen in sectoren waar veel vrouwen werken liggen relatief laag, zoals in de zorg en het onderwijs. 
  • Vrouwen zijn sterk ondervertegenwoordigd in machtsposities.
  • Vrouwen doen het leeuwendeel van het onbetaalde werk, zoals de zorg voor kinderen, mantelzorg en huishoudelijk werk. Hierdoor hebben zij minder tijd voor betaald werk. 
De loonkloof verwijst naar het totale verschil in beloning, per jaar (36 procent) of per uur (13 procent), tussen vrouwen en mannen. Hiervan is een deel te verklaren, door verschillen in functie(niveau) en sector, en een deel is niet te verklaren. Als vrouwen voor gelijkwaardig werk minder betaald krijgen dan hun mannelijke collega’s heet dat loondiscriminatie. Loondiscriminatie is bij wet verboden maar komt in de praktijk veelvuldig voor.
De loonkloof verschilt per individu en per sector. In het bedrijfsleven is de loonkloof groter dan bij de overheid. Voor gemarginaliseerde groepen is de loonkloof groter. In Nederland wordt weinig onderzoek gedaan naar de loonkloof voor verschillende groepen, dus hoe groot de verschillen zijn weten we niet precies. Maar het onderzoek dat er is, bijvoorbeeld onder Nederlandse werknemers met een migratieachtergrond en internationale onderzoeken suggereren dat de loonkloof voor werknemers van kleur, met een migratieachtergrond, met een beperking en uit de LHBTQI+gemeenschap groter is dan gemiddeld.

Loondiscriminatie is bij wet verboden, maar vindt nog steeds plaats. De overheid kan dit tegengaan door strenger te handhaven. Bedrijven kunnen worden verplicht hun eigen loonkloof in kaart te brengen, te publiceren én te verhelpen. De overheid is bovendien zelf een werkgever en kan als zodanig de loonkloof onder ambtenaren in kaart brengen en dichten. 

 

Vrouwen zijn oververtegenwoordigd in sectoren waar de salarissen relatief laag liggen, zoals de zorg en het primair onderwijs. (Het salaris voor verpleegkundigen en verzorgenden bijvoorbeeld ligt zo’n 9 procent lager dan dat van werknemers met een vergelijkbare opleiding in andere sectoren.) De overheid kan dit veranderen door meer geld uit te trekken voor salarissen in deze cruciale sectoren, en het minimumloon te verhogen. 

Vrouwen doen meer onbetaald werk dan mannen en hebben daardoor minder tijd voor betaald werk. Per week besteden vrouwen gemiddeld 26,5 uur aan de zorg voor kinderen, het huishouden, en mantelzorg; voor mannen is dit 17,4 uur. Regelingen als volledig betaald partnerverlof en ouderschapsverlof en betaald zorgverlof zorgen ervoor dat mannen. De overheid kan helpen deze ongelijke verdeling tegen te gaan met behulp van langer en volledig betaald partnerverlof (zodat vaders vanaf het begin meer bijdragen aan de zorg voor kinderen). Betaald zorgverlof maakt het makkelijker voor vrouwen om betaald werk te combineren met mantelzorg en hun inkomen op peil te houden.

Werkgevers kunnen helpen de loonkloof te dichten door hun eigen loonkloof in kaart te brengen, hier transparant over te zijn, en er een einde aan te maken. Processen voor salarisverhoging moeten objectief zijn, en hoe flexibeler het werk, hoe makkelijker werknemers dit kunnen combineren met onbetaald werk.

Praat met je collega’s over jullie salaris en onderzoek of er sprake is van een loonkloof binnen het bedrijf of de organisatie waar jij werkt. Vraag je werkgever transparant te zijn over het beloningsbeleid en een intern onderzoek te doen naar de loonkloof. Onderhandel over je salaris (niet dé oplossing voor dit systematische probleem, maar het kan het bewustzijn van je werkgever hierover vergroten.) Herzie de taakverdeling thuis: spreek je partner aan op een eerlijke verdeling van betaald en onbetaald werk. Vermoed je ongelijke beloning? Meld het op: meldloonkloofanoniem.nl

Aansluiten, steunen en meehelpen

Je kan doneren via onze doneer pagina. Alle bijdragen zijn welkom. Met jouw hulp kunnen we Equal Pay Day groots maken en tegelijkertijd een fijne ervaring waarborgen voor iedereen.

We zijn blij dat je dit vraagt. Want om de beweging voor gelijke beloning verder op te bouwen, hebben we jouw hulp hard nodig. Check de doe mee pagina voor een overzicht van lokale groepen waar je je bij kunt aansluiten. Verder kun je je aanmelden voor onze nieuwsbrief, om op de hoogte te blijven van aankomende acties en bijeenkomsten.

Equal Pay Day wordt financieel mogelijk gemaakt door de bijdragen van particulieren en ondersteunende organisaties. Iedere bijdrage, hoe klein ook, is onmisbaar. Ook doneren? Dat kan via onze crowdfunding pagina

Fijn dat jouw organisatie interesse heeft om Equal Pay Day te steunen! Dit kan op verschillende manieren. Stuur een mail naar info@ikverdienmeer.com. Dan nemen we zo snel mogelijk contact met je op!

We hebben een nieuwsbrief, daarvoor kun je je hier inschrijven. Ook kun je ons volgen op Instagram, Twitter en Facebook:

  1. Na correctie voor twintig factoren (zoals bijvoorbeeld opleidingsniveau, aantal jaar werkervaring, sector) blijft er een ‘onverklaarbare’ loonkloof over, waar geen logische verklaringen voor te vinden zijn. Deze bedraagt 6 procent per uur.

Staat het antwoord op je vraag hier niet tussen?

Wij staan je graag te woord en beantwoorden je vragen.