Parttime prinsesjes, balanstrutjes, deeltijd diva’s; we kijken als het gaat om de werk/zorgverdeling eigenlijk altijd naar vrouwen. Waarom werken zij niet, waarom verdienen zij minder, waarom zijn zij vaker niet financieel onafhankelijk, waarom zijn zij ondervertegenwoordigd in hoge functies en in de politiek? Dit verhaal over deeltijd-decadentie wordt zo vaak verteld, niemand kijkt ervan op dat slechts de helft van de bevolking ter verantwoording wordt geroepen. En dat is om twee redenen veel te eenzijdig. Ten eerste bevragen we het doel van meer arbeidsparticipatie door vrouwen niet, namelijk economische groei. In het BBP wordt geen rekening gehouden met de waarde van zorgen voor elkaar, de natuur en onze kinderen. Ten tweede worden vrouwen langs de lat van de mannelijke maatstaf gelegd. En zolang dit binaire model nog de norm is, waarom vragen we ons dan niet eens af: Waarom zorgen mannen niet?
WAAROM ZORGEN MANNEN NIET?
- Mannen doen aanzienlijk minder onbetaald werk zoals zorg voor kinderen, mantelzorg, vrijwilligerswerk en huishoudelijk werk. (WOMEN Inc.)
- Mannen zijn sterk ondervertegenwoordigd in zorgberoepen en in het (lager) onderwijs (StatLine)
- 75% van de vaders die de zorg voor hun kinderen gelijk wil verdelen lukt dit niet (CBS/SCP)
- Slechts 1 op de 10 alleenstaande ouders is man (CBS)
ZORG IS ESSENTIEEL WERK
‘Zorg is essentieel werk, werk dat al het andere werk mogelijk maakt’, zegt schrijver Lynn Berger in haar boek ‘Zorg’, ‘Maar het leeuwendeel ervan zien we niet als werk. In de loop van de geschiedenis kwam informele zorg te boek te staan als een activiteit die met name vrouwen ‘van nature’ op zich zouden nemen. Zo werd zorg een vanzelfsprekendheid, en wordt vrouwen die voor naasten of kinderen zorgen verweten dat ze ‘niets doen’ – deeltijddecadentie, parttime-prinsesjes.’
En dat terwijl de jaarlijkse bijdrage van het onbetaalde werk van vrouwen aan de wereldeconomie wordt geschat op 10,8 biljoen dollar.
GENDERNORMEN
Werken, en alle zogenaamd mannelijke eigenschappen die daar aan verbonden worden (autoriteit, rijkdom, leiderschap) wordt op de maatschappelijke ladder veel hoger aangeschreven dan zorgen (met alle zogenaamd vrouwelijke eigenschappen die daar dan automatisch aan verbonden worden zoals zorgzaamheid, dienstbaarheid en medemenselijk) (Emancipator). Terwijl zorgtaken essentieel zijn voor de toekomst van de mensheid en de aarde, veel meer dan economische groei.
DOORGESLAGEN KAPITALISME
Of zoals Lotte Houwink ten Cate zegt in haar opiniestuk voor NRC: ‘het hedendaags feminisme is bezeten door een aanpassing aan de mannelijke norm – een doorgeslagen kapitalisme dat de aarde vernietigt.’
De focus op economische groei en eigen gewin werkt ongelijkheid in de wereld in de hand en put de aarde uit. Dat dit zo niet langer door kan gaan wordt steeds zichtbaarder; door het opraken van de reserves van de aarde, toenemende verschillen tussen arm en rijk, het dreigende zorginfarct, de klimaatverandering en de invloed hiervan op miljoenen mensen.
ZORGKLOOF DICHTEN
Het debat over zorgparticipatie van mannen staat al jaren niet op de agenda. Als we willen dat de loonkloof gedicht wordt moeten we het ook hebben over de zorgkloof. Vrouwen krijgen niet dezelfde kansen wanneer zij op blijven draaien voor het leeuwendeel van de zorgtaken, zowel betaald als onbetaald. Vanuit het perspectief van mannenemancipatie is het echter ook belangrijk te kijken naar wat mannen zelf te winnen hebben bij een andere man-vrouw verdeling in arbeid en zorg (Emancipator). De politiek kan hierin verandering brengen. Door een rechtvaardig salaris voor cruciale beroepen zoals in de zorg en het onderwijs, door de waarde van onbetaald werk te erkennen door het te meten in het BBP, en door het onbetaalde werk te herverdelen, te beginnen bij betere verlofregelingen.
Dit blog is onderdeel van de campagne ‘Ik Verdien Meer’ geschreven voor Drs Mama.
Onder meer Atria, Bureau Clara Wichmann, Emancipator, Feminists Against Ableism, FNV, Sophie van Gool, S.P.E.A.K., Women’s March Nederland, WOMEN Inc. Drs Mama en Stem op een Vrouw voeren in de aanloop naar Equal Pay Day op 14 november actie voor gelijke beloning. Bekijk de website hier en lees hier hoe je zelf in actie kunt komen.
